Overzicht week 8 - 13 oktober 2024

Belangrijkste nieuws van de afgelopen week

1.       Amerikaanse inflatie vrijwel ongewijzigd

2.       Opwaartse trend in Nederlandse faillissementen zet door

3.       De Russische oorlog tegen Oekraïne duurt voort. Vandaag is het de 963^e dag van deze oorlog.

Mijn afdronk van de afgelopen week

4.       Een week zonder heel belangrijk economisch nieuws. Maar wel met een fraaie scenario-analyse voor Nederland tot 2050 door het CPB. (link)

Om naar uit te kijken in de komende week

5.       Nieuws over de Russische oorlog tegen Oekraïne en de oorlog in het Midden-Oosten.

6.       Nobelprijs economie (maandag). Wie krijgt de prijs? En wie melden deze keer dat het geen echte Nobelprijs is?

7.       ECB rentebesluit (donderdag). Weer 0,25%-punt eraf?

De afgelopen week in meer detail

Internationaal: economie: macro-data

Wereld:

8.       -

VS:

9.       VS: de consumentenprijzen (cpi) zijn in september, net als in augustus, gestegen met 0,2% t.o.v. de voorgaande maand; t.o.v. een jaar eerder zwakte de inflatie af van 2,5% in augustus naar 2,4% in september, laagste sinds februari 2021; de consumentenprijzen exclusief voeding en energie namen in september, net als in augustus, toe met 0,3% t.o.v. de voorgaande maand; t.o.v. een jaar eerder nam de kerninflatie toe van 3,2% in augustus naar 3,3% in september (zie grafiek hieronder) (link) (link) (link)  (link)

10.   VS: producentenprijzen waren in september ongewijzigd t.o.v. een maand eerder, na een stijging van 0,2% in augustus; t.o.v. een jaar eerder zwakt de prijsstijging af van 1,9% in augustus naar 1,8% in september, laagste sinds februari (zie grafiek hieronder) (link)

11.   VS: het consumentenvertrouwen is afgenomen van 70,1 in september tot 68,9 begin oktober; de indicator stond lager in oktober 2023: 63,8 (link)  (link)

China:

12.   -

Eurogebied:

13.   Eurogebied: de detailhandelsverkopen zijn in augustus in volume toegenomen met 0,2% t.o.v. de voorgaande maand, na een stabilisatie in juli; acquis voor het 3^e kwartaal is een daling van 0,1% t.o.v. het voorgaand kwartaal na een stijging van 0,3% in het 2^e kwartaal (zie grafiek hieronder) (link)

14.   Eurogebied: de productie van de dienstensector is in juli in volume gestegen met 1,0% t.o.v. de voorgaande maand, na een daling van 0,8% in juni; de productie in juli is 0,4% hoger dan in het 2^e kwartaal. (link)

15.   Duitsland: de reële orderontvangst is in augustus afgenomen met 5,8% t.o.v. de voorgaande maand, na een stijging van 3,9% in juli; de orderontvangst was in augustus de laagste sinds mei (zie grafiek hieronder)(link) (link) (link)

Internationaal: beleid en politiek

16.   VS:

17.   China: het ministerie van financiën komt met stimuleringsmaatregelen, zoals steun aan regionale overheden en herkapitalisatie van banken ; details werden nog niet bekendgemaakt. (link) (link) (link)

18.   Eurogebied: -

Financiële markten

19.   Aandelenmarkten: na in de voorgaande weken ruim 20% te zijn gestegen, daalde in de afgelopen week de Shanghai-index met 3,6%; elders waren er beperkte stijgingen: S&P500 +1,1%, AEX +0,5% en Stoxx600 +0,7%; de beperkte stijging van de S&P500 was wel goed voor een nieuw all-time-high (zie grafieken hieronder)

20.   Obligaties: in de afgelopen week steeg de 10-jaarsrente 0,1%-punt in Duitsland, Nederland en de VS (zie grafiek hieronder).

21.   Olie- en gasprijzen: de Brent olieprijs steeg in de afgelopen week 1,0% tot 78,9 dollar per vat (zie grafiek hieronder); de Europese gasprijs daalde 2,7% tot 39,9 euro per MWh (zie grafiek hieronder).

22.   Wisselkoersen: -

Nederland: macro-data

23.   Het aantal faillissementen is gestegen van 286 in augustus naar 313 in september, hoogste sinds juli en 23% hoger dan een jaar eerder; het twaalfmaandsvoorschrijdend gemiddelde was in september het hoogste sinds juli 2017 (zie grafiek hieronder) (link)

24.   De industriële productie is in augustus gestegen met 2,0% t.o.v. de voorgaande maand, na een daling van 0,8% in juli; de stijging in augustus was de grootste sinds december 2023; acquis voor het 3^e kwartaal is een stijging van 0,7% t.o.v. het voorgaand kwartaal, eerste stijging sinds het 1^e kwartaal van 2023 (zie grafiek hieronder) Extra nieuwsgierig naar het komende september-cijfer: was augustus een tijdelijke opleving of niet? (link)

25.   De consumentenprijsstijging (cpi) in september is niet herzien en bleef een stijging van 3,5% t.o.v. een jaar eerder. (link) Voor enkele details zie het extraatje van de week aan het einde van dit weekoverzicht.

Internationaal: macro-ramingen

26.   Wereld: -

27.   VS: -

28.   China: -

29.   Eurogebied: Duitsland: de Duitse regering verwacht dat, na de bbp-daling van 0,3% in 2023, het bbp in 2024 verder afneemt, met 0,2%, om vervolgens in 2025 toe te nemen met 1,1%. T.o.v. de raming in het voorjaar is dit voor 2024 een neerwaartse herziening van 0,5%-punt. (link) (link) (link)

Nederland: macro-ramingen

30.   ING verwacht dat de bbp-volumegroei aantrekt tot 0,4% in 2024 en 1,6% in 2025, t.o.v. de raming een maand eerder voor beide jaren een opwaartse herziening van 0,1%-punt (link)

Nederland: overheidsbegroting en politiek

31.   Akkoord over vroegpensioen bij de politie. (link)

Mijn verwachtingen voor de Nederlandse economie

32.   Mijn verwachtingen voor 2024 en 2025 komen globaal overeen met de huidige consensusraming (zie grafiek hieronder).

33.   Ik verwacht voor Nederland en het eurogebied een beperkte bbp-ontwikkeling in de tweede helft van 2024 en in de eerste helft van 2025 als gevolg van krap ECB-beleid (ondanks verdergaande versoepeling), onzekerheid door het conflict in het Midden-Oosten en politieke onzekerheid voor de VS en Frankrijk. Positief effect gaat uit van het koopkrachtherstel.

34.   De kerninflatie blijft in het eurogebied in de tweede helft van 2024 en in de eerste helft van 2025 meer dan 2%. Door daling van de energieprijzen ligt de totale inflatie van het eurogebied onder de 2%. De Nederlandse inflatie ligt boven het eurogemiddelde, door de sterke huurverhoging in juli en door de verhoging van de tabaksaccijns.

35.   ECB en Federal Reserve zullen dit en volgend jaar hun beleidsrentes verder verlagen.

Mijn favoriete links over de Nederlandse macro-economie en over de formatie vindt u hier

Extraatje van de week: details Nederlandse consumentenprijzen in september

36.   De consumentenprijsstijging (cpi) in september is niet herzien en bleef een stijging van 3,5% t.o.v. een jaar eerder. (link)

37.   Het effect van veranderingen in indirecte belastingen op de consumentenprijsstijging was in september 1,0%-punt, waarvan de helft door de verhoging van de tabaksaccijns.

38.   In september varieerde de prijsontwikkeling t.o.v. een jaar eerder van een daling van 27% voor de hondenbelasting en 11% voor brandstoffen tot een stijging van 19% voor tertiair onderwijs en 35% voor tabak.

39.   De hogere voedingsprijsstijging (inclusief dranken en tabak) in september, van 6,0 % t.o.v. een jaar eerder, na 5,6% in juli kwam vooral door de sterkere prijsstijging voor melk, kaas en eieren (0,1% na een daling van 2,1%). De prijsmutatie van voedingsmiddelen (inclusief dranken en tabak) varieerde in september van een daling van 12% t.o.v. een jaar eerder voor eetbare olie (exclusief olijfolie) tot een stijging van 45% voor shag. De prijzen van voedsel inclusief dranken en tabak stegen vooral door de tabaksprijzen; exclusief tabak bleef de prijsstijging in september beperkt tot 2,4%.

40.   De prijsstijging exclusief voeding en energie (kerninflatie) was in september met 3,9% t.o.v. een jaar eerder nauwelijks afwijkend van dat van augustus (3,8%); de marginale oploop kwam vooral door de sterkere prijsstijging voor kledingen en schoen (1,8% in september na een daling van 2,7% in augustus). De prijsmutatie varieerde in september van een prijsstijging van 12,5% t.o.v. een jaar eerder voor onderwijs tot een prijsdaling van 2,4% voor stoffering en huishoudelijke apparaten.