Overzicht week 9 -15 september 2024
Belangrijkste nieuws van de afgelopen week
1. ECB verlaagt beleidsrentes
2. Industriële productie daalt verder in eurogebied en Nederland
3. Amerikaanse inflatie zwakt verder af
4. De Russische oorlog tegen Oekraïne duurt voort. Vandaag is het de 935e dag van deze oorlog.
Mijn afdronk van de afgelopen week
5. –
Om naar uit te kijken in de komende week
6. Nieuws over de Russische oorlog tegen Oekraïne en de oorlog in Gaza.
7. Prinsjesdag (dinsdag). Nog wat nieuws?
8. FNV komt met looneis 2025 (deze week?)
9. Federal Reserve rentebesluit (woensdag). Wordt het toch een renteverlaging van 0,5%-punt?
De afgelopen week in meer detail
Internationaal: economie: macro-data
Wereld:
10. Wereld: bbp-volumegroei in de G20 was in het 2e kwartaal 0,7% t.o.v. het voorgaand kwartaal; vanaf het 2e kwartaal van 2023 is de groei vrijwel stabiel op 0.7% à 0,8%. (zie grafiek hieronder) (link)
VS:
11. VS: de consumentenprijzen zijn in augustus, net als in juli, gestegen met 0,2% t.o.v. de voorgaande maand; t.o.v. een jaar eerder nam de prijsstijging af van 2,9% in juli tot 2,5% in augustus, laagste sinds februari 2021; de consumentenprijzen exclusief voedsel en energie zijn in augustus gestegen met 0,3% t.o.v. de voorgaande maand, na 0,2% in juli; t.o.v. een jaar eerder stabiliseerde deze kerninflatie op 3,2%, laagste sinds april 2021. (zie grafiek hieronder) (link) (link) (link) (link)
12. VS: de producentenprijzen zijn in augustus gestegen met 0,2% t.o.v. de voorgaande maand, na stabilisatie in juli; t.o.v. een jaar eerder zwakte de prijsstijging af van 2,1% in juli naar 1,7% in augustus, laagste sinds februari (zie grafiek hieronder) (link)
13. VS: het consumentenvertrouwen (indicator van de universiteit van Michigan) is gestegen van 67,9 in augustus tot 69,0 begin september, hoogste sinds mei en hoger dan in september vorig jaar (67,8) (zie grafiek hieronder) (link)
China:
14. China: de consumentenprijsstijging is marginaal gestegen van 0,5% t.o.v. een jaar eerder in juli tot 0,6% in augustus, hoogste sinds februari; de producentenprijsdaling liep op 0,8% t.o.v. een jaar eerder in juli naar 1,8% in augustus, sterkste daling sinds april. (zie grafieken hieronder) (link)
15a. China: de nominale uitvoergroei is opgelopen van 7,0% t.o.v. een jaar eerder in juli tot 8,7% in augustus, hoogste sinds maart; de nominale invoergroei zwakte af van 7,0% in juli tot 0,5% in augustus, laagste sinds juni (zie grafiek hieronder) (link)
15b. China: de industriële productie is afgezwakt van 5,1% t.o.v. een jaar eerder in juli tot 4,5% in augustus, laagste sinds maart; de detailhandelsverkopen zijn nominaal afgezwakt van 2,7% in juli tot 2,1% in augustus, laagste sinds juni (zie grafieken hieronder) (link)
Eurogebied:
16. Eurogebied: de industriële productie is in juli gedaald met 0,3% t.o.v. de voorgaande maand, na stabilisatie in juni; de productie in juli was de laagste sinds september 2020, en was 0,6% lager dan in het 2e kwartaal en 7,8% onder de piek in februari 2023 (zie grafiek hieronder) (link)
17. Eurogebied: vacatures zijn afgenomen van 2,9% van het aantal arbeidsplaatsen in het 1e kwartaal tot 2,6% in het 2e kwartaal, laagste sinds het 2e kwartaal van 2021, 0,7%-punt onder de piek in het 2e kwartaal van 2022 en 0,6%-punt boven het 10-jaarsgemiddelde; de vacaturegraad in het 2e kwartaal varieerde van 0,9% in Spanje tot 4,4% in Nederland en België (zie grafieken hieronder) (link)
Internationaal: beleid en politiek
18. VS: Kamala Harris wordt gezien als winnaar van het debat met Donald Trump.
19. China: -
20. Eurogebied: de ECB heeft haar depositorente, gezien de afzwakkende inflatie, verlaagd met 0,25%-punt, na een verlaging van eveneens 0,25%-punt in juni; de depositorente staat hierdoor nu op 3,5%; de ECB blijft haar obligatieaankoopprogramma’s afbouwen (zie grafieken hieronder). (link) (link) (link) (link) EU: Het Europese Hof van Justitie oordeelt dat Google misbruik heeft gemaakt van haar marktpositie en stemt in met de door de Europese Commissie opgelegde boete van 2,4 mld euro. (link) (link) (link); EU: Het Europese Hof van Justitie bevestigt het oordeel van de Europese Commissie over Ierse staatssteun aan Apple; Apple dient daarom nog 13 mld euro aan belastingen in Ierland betalen. (link) (link) (link) (link)
Financiële markten
21. Aandelenmarkten: in de afgelopen week stegen de aandelenindices: Stoxx600 +1,9%, AEX +2,3% en S&P500 +4,0%; hiermee werd de daling in de voorgaande week deels tenietgedaan; vooral tech-aandelen stegen, de NASDAQ met een stijging van 6,0%, na een daling van 5,8% in de voorgaande week; uitzondering was de Shanghai-index met een daling van 2,2%, tot laagste stand sinds februari. (zie grafieken hieronder)
22. Obligaties: in de afgelopen week waren de 10-jaarsrentes per saldo ongewijzigd in Duitsland en Nederland, terwijl in de VS de rente afnam met 0,1%-punt, tot laagste sinds mei 2023. (zie grafiek hieronder).
23. Olie- en gasprijzen: de Brent olieprijs steeg in de afgelopen week 0,8% tot 71,6 dollar per vat (zie grafiek hieronder); de Europese gasprijs daalde 2,3% tot 35,6 euro per MWh, laagste sinds beging augustus (zie grafiek hieronder).
24. Wisselkoersen: de yen is de afgelopen week opnieuw geapprecieerd t.o.v. de euro, afgelopen week met 1,7%; t.o.v. het dal in 2024 (half juli) is de yen nu 11,0% geapprecieerd; de appreciatie t.o.v. eind 2023 is nu 2,9% (zie grafiek hieronder)
Nederland: macro-data
25. De industriële productie is in juli gedaald met 1,1% t.o.v. de voorgaande maand, na een stijging van 0,4% in juni; de productie in juli is 0,4% lager dan in het 2e kwartaal; de productie in juli was de laagste sinds oktober 2021 en 6,2% onder de piek in juni 2023 (zie grafiek hieronder) (link)
26. Het aantal faillissementen is gedaald van 354 in juli tot 286 in augustus, 25% meer dan een jaar eerder (zie grafiek) (link)
27. De consumentenprijsstijging (cpi) in augustus is niet herzien en bleef een stijging van 3,6% t.o.v. een jaar eerder. (link) Voor enkele details zie het extraatje van de week aan het einde van dit weekoverzicht.
Internationaal: macro-ramingen
28. Wereld: -
29. VS: -
30. China: -
31. Eurogebied: de ECB verwacht dat de inflatie afzwakt van 5,4% in 2023 naar 2,5% in 2024 en 2,2% in 2025, onveranderd t.o.v. de juniraming; de ECB verwacht dat de bbp-groei aantrekt van 0,5% in 2023 naar 0,8% in 2024 en 1,3% in 2025, neerwaartse herzieningen voor alle jaren van 0,1%-punt. (link)
Nederland: macro-ramingen
32. –
Nederland: overheidsbegroting en politiek
33. Miljoenennota op vrijdag, zoals in voorgaande jaren, gelekt. (link) (link) Ik wacht met weergeven van Prinsjesdag-stukken tot ze volgende week gepubliceerd zijn. Ik noem hier al wel dat de lastenverlichting in 2025 is afgezwakt door verschuiving naar latere jaren, waardoor de koopkrachtverbetering minder groot is dan eerder geraamd (zie grafiek hieronder)
34. Kabinet presenteert regeerprogramma. (link)
35. NSC-fractievoorzitter Pieter Omtzigt doet stap terug en is niet bij de Algemene Politieke Beschouwingen. (link)
36. De Staat heeft haar belang in ABN Amro verlaagd tot 40,5%, met een budgettaire opbrengst van 1,2 mld euro. (link) (link)(link)
Mijn verwachtingen voor de Nederlandse economie
37. Mijn verwachtingen voor 2024 en 2025 komen globaal overeen met de huidige consensusraming (zie grafiek hieronder). Wel is de consensusraming voor de werkloosheid in 2024 aan de hoge kant gezien de jongste realisaties. Daarentegen is de inflatieraming voor 2024 gezien recente maandcijfers aan de lage kant.
38. Ik verwacht voor Nederland en het eurogebied een beperkte bbp-ontwikkeling in de komende twee kwartalen als gevolg van krap ECB-beleid (ondanks verdergaande versoepeling), onzekerheid door het conflict in het Midden-Oosten en politieke onzekerheid voor de VS en Frankrijk. Positief effect gaat uit van het koopkrachtherstel.
39. De inflatie en de kerninflatie in het eurogebied blijven in de tweede helft van 2024 schommelen rond de inflatie van het eerste halfjaar, dus wat boven de inflatiedoelstelling van 2%. De Nederlandse inflatie ligt daar wat boven, door de sterke huurverhoging in juli en door de verhoging van de tabaksaccijns.
40. ECB zal de rente dit jaar verder verlagen, maar niet met stappen van een 0,5%-punt. De Federal Reserve verlaagt dit jaar ook vanaf september
Mijn favoriete links over de Nederlandse macro-economie en over de formatie vindt u hier
Extraatje van de week: Nederlandse consumentenprijzen in augustus (details)
41. De consumentenprijsstijging (cpi) in augustus is niet herzien en bleef een stijging van 3,6% t.o.v. een jaar eerder. (link)
42. De marginaal hogere voedingsprijsstijging (inclusief dranken en tabak) in augustus, van 5,6% t.o.v. een jaar eerder, na 5,4% in juli kwam vooral door de sterkere prijsstijging voor vlees (1,5% na 0,0%) en ondanks de lagere prijsstijging voor tabak (35,1% na 38,1%). De prijsmutatie van voedingsmiddelen (inclusief dranken en tabak) varieerde in augustus van een daling van 17% t.o.v. een jaar eerder voor eetbare olie (exclusief olijfolie) tot een stijging van 45% voor shag. De prijzen van voedsel inclusief dranken en tabak stegen vooral door de tabaksprijzen; exclusief tabak bleef de prijsstijging in augustus beperkt tot 2,0%.
43. De prijsstijging exclusief voeding en energie (kerninflatie) was in augustus met 3,8% t.o.v. een jaar eerder nauwelijks afwijkend van dat van juli (3,7%); het opwaarts effect van de sterkere prijsstijging van vervoersdiensten werd teniet gedaan door het neerwaarts effect van de zwakkere prijsstijging van kleiding en schoenen.. De prijsmutatie varieerde in augustus van een prijsstijging van 9% t.o.v. een jaar eerder voor consumptiegebonden belastingen tot een prijsdaling van 4% voor stoffering en huishoudelijke apparaten.
44. Het effect van veranderingen in productgebonden belastingen op de consumentenprijsstijging was in juli 1,0%-punt.